Data

Probeer zoveel mogelijk factoren over de leefomgeving en gezondheid in beeld te brengen en in samenhang met elkaar te bekijken. Zo krijg je een integraal beeld van de uitgangssituatie van het plangebied. Het kan zijn dat er sprake is van een stapeling van slechte omgevingsfactoren, zoals geluid en luchtverontreiniging, of van een stapeling van kwetsbaarheid van bewoners. Het is belangrijk dat in een vroeg stadium te weten, zodat je in de volgende stap kunt bekijken of je met je ruimtelijke plan hier iets aan kan doen.

Omgevingsfactoren

Welke omgevingsfactoren beïnvloeden de gezondheid in dit gebied/deze gemeente? Welke veranderingen in milieufactoren brengt het ruimtelijk plan met zich mee? Gebruik een passend instrument om te bepalen welke gezondheidswinst er te behalen is en welke risico’s er zijn. 

Gezondheid en bewoners

Welke mensen wonen er (nu en straks) in het plangebied? Wonen er kwetsbare groepen? Hoe is hun welzijn en gezondheid? Wat hebben zij nodig in hun woonomgeving om gezond te kunnen leven? Zijn er gezondheidsverschillen tussen groepen? Gebruik hiervoor lokale gegevens van de gemeente en de GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst).

Sommige mensen – denk aan ouderen, kinderen of chronisch zieken - zijn extra gevoelig voor milieufactoren, bijvoorbeeld voor luchtverontreiniging of hittestress. Het is van belang hier rekening mee te houden. Dus wonen er veel kinderen in je plangebied? Zorg dan bijvoorbeeld voor groene speelplekken en kindvriendelijke fietsroutes. Wonen er juist relatief veel ouderen? Denk dan aan faciliteiten voor deze groep, bijvoorbeeld voldoende bankjes in de schaduw en ommetjes rondom verzorgingshuizen. 

Een andere kwetsbare groep bestaat uit mensen die te maken hebben met risico's op meerdere gebieden. Zo zijn in aandachtswijken bijvoorbeeld vaak uitdagingen rondom o.a. werkloosheid, integratie en veiligheid. Dit heeft allemaal invloed op gezondheid. 

Wees ervan bewust dat als je te maken hebt met stapeling van problematiek, het verbeteren van de fysieke leefomgeving alleen niet genoeg is voor gezondheidsbevordering. Ook interventies op sociaal en economisch gebied zijn dan nodig.

Betrek stakeholders en bewoners

Ga voor het bepalen van kansen en knelpunten in jouw plangebied niet alleen af op data. Verzamel ook informatie via stakeholders in het gebied. Dit kan bijvoorbeeld de GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) zijn, de afdeling sociale zaken of ondernemers. Ga met hen in gesprek, en natuurlijk met bewoners zelf. Hoe beleven zij het plangebied? Wat zijn hun wensen en behoeften? Waar maken zij zich zorgen over? Organiseer een geschikte manier om de ideeën van bewoners over hun woonomgeving op te halen (denk aan excursies of keukentafelgesprekken). En bepaal al in deze fase hoe je hun inbreng later meeweegt bij beslissingen over de inrichting.