Woningen woningcorporatie met publieke ruimte

Aanbevelingen Openbare Ruimte

U wilt aan de slag met het thema Openbare Ruimte. Dan vindt u hier op een rij waar u zoal aan kunt denken. De belangrijkste aanbevelingen zijn:

  • Ga na op welke wijze de openbare ruimte gebruikt wordt en wat de leefstijlen zijn van huidige en toekomstige bewoners en gebruikers. Dit maakt het mogelijk de openbare ruimte duurzaam in te richten en optimaal te laten aan te sluiten op het gebruik en de leefstijlen van de bewoners.
  • Begrens de openbare ruimte, om geborgenheid en kwaliteit te genereren en de openbare ruimte een tegenhanger te laten vormen van de dichte bebouwing ernaast. Creëer duidelijke overgangsgebieden van openbare ruimte naar gebouwen en van open naar gesloten.
  • Stem de ligging van de openbare ruimte af met groene plekken in het stedelijk netwerk en de stedenbouwkundige typologie van de wijk.
  • Creëer een openbare ruimte die praktisch bruikbaar, esthetisch, beheersbaar en comfortabel is. Denk hierbij aan maat en vorm van de ruimte, de bebouwing die er al dan niet is, aan speelplekken, materiaalgebruik, straatmeubilair en groen en oppervlaktewater zoals fonteinen. Houd zo nodig ook rekening met reliëf en hoogteverschillen en met het functiegebruik op en rondom de openbare ruimte.
  • Zorg dat de inrichting van de openbare ruimte aansluit op gebruiksvormen, ligging in het stedelijk netwerk, openbaarheid van de openbare ruimte en verschillen in beleving.

Daarnaast zijn er ook specifieke aanbevelingen bij de uitwerking van de plannen. Voor uw overzicht zijn de aanbevelingen ingedeeld in categorieën:

  • Bereikbaarheid / toegankelijkheid
  • Locatie / inrichting
  • Beheer / veiligheid
  • Participatie

Sommige aanbevelingen zijn speciaal van belang voor kinderen [j], ouderen [o] of werknemers [w]. U ziet dit meteen, omdat een van deze drie letters dan tussen vierkante haken is toegevoegd.

Bereikbaarheid / Toegankelijkheid

  • Zorg dat de openbare ruimte goed te voet, met de fiets, of met het openbaar vervoer bereikbaar is.
  • Zorg voor een obstakelvrije straat, toegankelijke voorzieningen in de buurt en levensloopbestendige woningen, zodat ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. [o]

Locatie / inrichting

  • Zorg dat de openbare ruimte goed te voet, met de fiets, of met het openbaar vervoer bereikbaar is.
  • Zorg voor een obstakelvrije straat, toegankelijke voorzieningen in de buurt en levensloopbestendige woningen, zodat ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. [o]
  • Houd voorafgaand aan het ontwerp een onbevooroordeelde kwaliteitsschouw en vergaar kennis over het oorspronkelijke idee achter de inrichting van de openbare ruimte.
  • Zorg voor een aantrekkelijke, comfortabele en functionele openbare ruimte. Let daarbij ook op bijvoorbeeld geluidkwaliteit en wind.
  • Geef aandacht aan cultuurhistorische kwaliteiten. Spoor waardevolle historische elementen in de wijk op en breng ze in kaart en gebruikt dit bij het ontwerp van de openbare ruimte.
  • Gebruik de ruimte meervoudig, bijvoorbeeld met wonen boven winkels en parkeerplaatsen of een garage op het dak of onder een park. Wonen is ook goed te combineren met groen en water.
  • Gebruik de ruimte dubbel in de tijd: een parkeervoorziening voor woningen én kantoren of een speelvoorziening voor school én buurt. [j,w]
  • Voorzie in de behoefte van verschillende leeftijdsgroepen (van jeugd tot ouderen), jongens en meisjes en verschillende nationaliteiten. [j,o]
  • Benut de locatiespecifieke eigenschappen van een plek, bijvoorbeeld de groene en blauwe structuren. Toevoegingen moeten de bestaande context verhelderen en versterken.
  • Zorg voor voldoende contrast tussen een compact gebouwde stad en de openbare ruimte, bijvoorbeeld met een groen hofje in de buurt.
  • Geef straten en pleinen mooi vorm, bijvoorbeeld vanuit cultureel, historisch of functioneel oogpunt.
  • Creëer sociale wijkvoorzieningen en ontmoetingsplaatsen, met activiteiten zoals markten en festivals.
  • Zorg dat de openbare ruimte zowel overdag als 's avonds levendig is.

Beheer / veiligheid

  • Denk vanaf het begin na over beheer, veiligheid en onderhoud van gebouwen en openbare ruimte en houd daar rekening mee in het ontwerp. Zorg dat bij multifunctioneel gebruik van ruimten duidelijk is wie verantwoordelijk is.  
  • Geef delen van de openbare ruimte zoals groenstroken, in zelfbeheer aan betrokken bewoners. Sluit een beheerovereenkomst waarin staat wat de gemeente doet en wat de bewoners doen. Maak de gemeente of woningcorporatie, wijkmanager of wijkconsulent, een vereniging van eigenaren of een huurcommissie, aanspreekpunt en coach om het proces op de rails te zetten.
  • Stel een specifiek beheerplan op en onderscheid daarin technisch beheer en sociaal beheer. Maak hierin ook afspraken over het kwaliteitsniveau van beheer.
  • Laat eigenaren en gebruikers van vastgoed meebetalen aan het beheer van de openbare ruimte. Dan kan de ruimte op een hoger kwaliteitsniveau gehouden worden.
  • Zorg dat de openbare ruimte schoon, heel en veilig is. Zet daartoe zo nodig cameratoezicht en beveiliging in.

Participatie

  • Laat de openbare ruimte aansluiten bij de wensen van huidige en toekomstige bewoners. Denk toekomstgericht en houd rekening met mogelijke veranderingen in bevolkingssamenstelling.
  • Betrek de bewoners vroegtijdig in het maken van plannen.