Foto van de speeltuin in wijk de Staart in Dordrecht. Bron: gemeente Dordrecht 2025

De keus voor de Staart, een “eiland op het eiland van Dordt”, als pilotwijk was snel gemaakt. Annemarie: “De Staart is de meest waterveilige wijk van de stad, ligt naast de Biesbosch en heeft veel groen aan de randen.” Maar er waren ook uitdagingen: “De woonkern is versteend en er zijn weinig voorzieningen. Door de nabijheid van bedrijven als Chemours gelden strenge milieuvoorschriften. Dit legde bouwontwikkelingen in de wijk stil. De inwoners van de Staart zien de wijk hierdoor als een vergeten plek.”

Annemarie vervolgt: “Met de Groene Cirkel-aanpak willen we dit gebied groener, gezonder en aantrekkelijker maken. Maar ook willen we het vertrouwen herstellen en samen met bewoners werken aan een positieve toekomst voor de wijk.” Dordrecht sloot daarom aan bij het provinciale netwerk de Groene Cirkel Groene Gezonde Stad. Hierin werken partijen samen aan een gedeelde droom: steden waarin een gezonde leefstijl, meer biodiversiteit en klimaatbestendigheid centraal staan.

Gezamenlijke droom

 In 2022 ontwierpen bewoners, buurtwerk, Woon- en Zorgcentrum De Merwelanden, DuPont Chemours, Biesboschcentrum Dordrecht en de gemeente een toekomstdroom voor de Staart onder begeleiding van de provincie Zuid-Holland. “Een wijk met duurzame voorzieningen, meer groen, ruimte voor beweging en sociale activiteiten ; het is echt een droom van ons samen”, vertelt Annemarie, “Daarom sluit deze zo goed aan bij wat mensen in de wijk nodig hebben.” 

Financiering door slimme koppelingen

Eén van de grootste uitdagingen was het vinden van financiering. Maar door slim samen te werken en naar oplossingen   te zoeken, is dit toch grotendeels gelukt. “Binnen de gemeente werkten verschillende disciplines nauw samen, zoals de projectleider openbare ruimte, de wijkmanager en het opgaveteam Groenblauwe stad. Voor bestaande projecten is vaak al geld gereserveerd. Binnen het huidige collegeprogramma was er geld beschikbaar voor het opplussen  van het Meerjaren Onderhouds Programma (MOP)-project.” 
Dit bood kansen om projectgrenzen te verruimen en een gezonde leefomgeving mee te nemen. “Als je nieuwe riolering aanlegt en de straat openbreekt, kun je tegelijk groenstroken, nieuwe bomen, bankjes of speelplekken aanleggen . Zo konden we een deel van het binnengebied vergroenen en een nieuwe speel- en ontmoetingsplek aanleggen. Door de koppeling te maken, konden deze kosten deels uit het potje van de nieuwe riolering worden gefinancierd.”

Kijk  naar subsidiekansen

Ook loont het om subsidiekansen slim te gebruiken. “Er zijn allerlei subsidies beschikbaar om de leefomgeving gezonder te maken”, licht Annemarie toe. “Investeringen in het fysieke domein dragen vaak ook bij aan een gezondere leefomgeving. Denk hieraan bij het zoeken naar subsidiemogelijkheden.” Zo werd de nieuwe speel- en ontmoetingsplek in park Merwepolder gerealiseerd met €50.000 vanuit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA-gelden), met €50.000 van de provincie uit het geld voor een beweegvriendelijke leefomgeving én een bijdrage vanuit het MOP-project.” 
Ook de Europese Unie heeft verschillende subsidies die aansluiten bij het thema gezonde leefomgeving.  Zo krijgt Dordrecht subsidies vanuit de EU-projecten Biodiverse Cities en Green Dense, gericht op biodiversiteit en klimaatadaptatie. Een tip van Annemarie: “Het kost veel tijd om aanvragen op te stellen. Daarom stelden we in onze gemeente een financieel adviseur aan om zich hierin te verdiepen. Dat is handig. Zit je eenmaal in de ‘vaste pool’ ? Dan benaderen ze je vaker om aanspraak te maken op subsidies.”

Heb aandacht voor beheer

“Investeer niet alleen in het ontwerp en de aanleg”, concludeert Annemarie. “Zorg ook voor structureel geld om mooie plekken te onderhouden, anders blijven ze niet mooi.   Als je het beheer niet inregelt, kun je geen investeringen doen. Dan zet je het gezonder inrichten van de leefomgeving eigenlijk op slot.” 
Met alleen subsidies kom je er echter volgens Annemarie niet. “Die mogen namelijk vaak alleen voor het proces en/of aanleg worden gebruikt en niet voor het onderhoud. Dat geldt niet alleen voor speel- en ontmoetingsplekken, maar ook voor nieuwe bomen. Denk daarom verder dan de korte termijn..”