De GGD Kernwaarden Gezonde Leefomgeving geven handvatten om in gesprek te gaan met of binnen gemeenten over een gezonde leefomgeving.
Advisering over gezonde leefomgeving is altijd maatwerk. Bij iedere kernwaarde staan daarom verschillende voorbeelden van mogelijke maatregelen. Deze lijst met maatregelen is vooral bedoeld ter inspiratie en om zelf een ‘advies-op-maat’ samen te stellen. De Kernwaarden worden zeer regelmatig gebruikt door GGD’en, gemeenten en hun adviseurs.
Kernwaarden Gezonde Leefomgeving
Thema's
Gezonde leefomgeving (algemeen), woonomgeving, mobiliteit, gebouwen.
Gebruik instrument
Te gebruiken in de volgende stappen:
- Huidige situatie plangebied
- Ambitie en visie
- Planvorming
- Monitoring en evaluatie
Zie ook ‘Aan de slag’ voor meer informatie.
Methode en productBij iedere kernwaarde staan een aantal principes met daarbij praktische voorbeelden van mogelijke maatregelen. De lijst met maatregelen is niet compleet, allesomvattend of vaststaand, en is vooral bedoeld ter inspiratie. De meest effectieve advisering wordt behaald door mee te denken, samen te werken met andere disciplines en organisaties en bovenal maatwerk te leveren. Dit kan betekenen dat de kernwaarden worden aangepast aan een specifieke situatie, bijvoorbeeld in landelijk of stedelijk gebied. Om die reden is ook niet ieder principe op iedere situatie van toepassing.
De Kernwaarden kunnen ook vastgelegd worden in lokaal beleid. Bekijk hiervoor de Handreiking Planregels Gezonde Leefomgeving over hoe de Kernwaarden vertaald kunnen worden naar planregels onder de Omgevingswet.
ToelichtingDe aanleiding voor het opstellen van de Kernwaarden is dat in de Omgevingswet minder normen worden opgenomen en er meer afwegingsruimte komt voor het (lokaal) bestuur. Het is een kwalitatief ‘document’ ter inspiratie en bespreking, dat breed benut wordt door GGD’en in hun adviesrol over de inrichting van een gezonde leefomgeving.
Benodigde gegevens & expertiseDe meeste winst wordt behaald met een combinatie van maatregelen uit verschillende kernwaarden die op meerdere onderdelen positief uitwerken, voor lucht en geluid, leefstijl, sociaal, veiligheid, etc. Het vereist dan ook gezondheidskundige expertise om te beoordelen welke kernwaarden en maatregelen relevant zijn in een specifieke situatie en welke aanpassingen hierop nog wenselijk zijn.
Een integrale blik en het samenbrengen van een breed scala aan experts (zoals planologen, ontwerpers, milieukundigen, gezondheidsprofessionals, etc.) zijn essentieel.
Ontwikkeling
De Kernwaarden voor een gezonde leefomgeving zijn opgesteld door de werkgroep Ruimtelijke Ordening van GGD GHOR Nederland Vakgroep Milieu en Gezondheid, in samenwerking met het RIVM en vele andere GGD-collega’s. De kernwaarden zijn gebaseerd op diverse werksessies met, en input van, deskundigen uit de werkvelden Gezondheid en Milieu, Gezondheidsbevordering, Gezondheidsbeleid en infectieziekten. De kernwaarden zijn op 9 februari 2018 vastgesteld door de DPG-raad van GGD GHOR Nederland.
Evaluatie instrumentDe kernwaarden richten zich op een thema en beleidsgebied dat volop in ontwikkeling is. Er is daarom gekozen voor een levend document dat tussentijds aangevuld, verbeterd en aangepast kan worden.
Laatste versieFormele versie 2022; met tussentijdse aanvullingen, verbeteringen en aanpassingen.
GebruikersvoorwaardenGeen.
Vragen & contact
Stel je vragen, opmerkingen of suggesties over het instrument via aan de werkgroep via communicatie@ggdghor.nl of via cgm@rivm.nl.