Preventie in de wijk door bevorderen van: gezonde leefstijl (bewegen, voeding, alcohol, roken), overgewicht, zelfmanagement, stress, sociale cohesie, eenzaamheid, weerbaarheid en sociale competenties, gezond oud/redzaamheid, opvoedklimaat gezonde leefomgeving.

Te gebruiken in de volgende stappen:

• Huidige situatie plangebied
• Ambitie en visie
• Planvorming

Zie ook ‘Aan de slag’ voor meer informatie.

In de Toolkit zijn negen wijktypen uitgewerkt: centrum van steden, vooroorlogse arbeiderswijken, naoorlogse wijken met hoogbouw, groene wijken (inclusief Vinexwijken), centrum grote dorpen, kleinstedelijke wijken, groen kleinstedelijke wijken, kleine dorpen en kernen, en verspreide huizen in landelijk gebied. Elke type wijk start met het wijkverhaal, met daarbij een beschrijving van de meest opvallende wijkkenmerken op zes domeinen: gezondheid en leefstijl; voorzieningen; fysieke omgeving; sociale omgeving; participatie; en bevolking.  

Per wijk is aangegeven welk preventiethema meer dan gemiddeld op de voorgrond staan. Deze zijn illustratief voor het type wijk, gekozen op basis van data, werksessies en expertoordelen. Ook worden per wijktype een aantal preventiethema’s genoemd, met een uitwerking van een integrale aanpak volgens de pijlers: voorlichting en educatie; signalering, advies en ondersteuning; fysieke en sociale omgeving; en regelgeving en handhaving.

De toolkit is volledig doorklikbaar en geeft ook een handige ingang naar veel meer bruikbare kennis en inzichten op loketgezondleven.nl. 

De Toolkit biedt concrete handvatten voor gemeenten om aan de slag te gaan met een integrale aanpak op wijkniveau om te bevorderen dat inwoners gezond en wel blijven. Maar ook om het proces effectief vorm te geven, waarbij gemeenten samen met partners en inwoners wijkkenmerken in beeld brengen en interpreteren om tot door iedereen gedragen preventiethema’s te komen. Een integrale aanpak met zowel aandacht voor de (individuele) burger als de omgeving is daarbij belangrijk. Voorbeelden hiervan zijn interventies gericht op het beter benutten van groene ruimtes en het leggen van groene verbindingen waardoor inwoners meer mogelijkheden hebben tot ontspannen, ontmoeten en bewegen. 

Inzicht in data van de wijk en kennis van geprioriteerde preventiethema’s, samenwerkingspartners en werken met een mix aan interventies (integraal werken als leidraad).  

Deze Toolkit is samengesteld door het RIVM in samenwerking met diverse partners, in opdracht van de Agenda voor de Zorg partijen, de VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) en het Ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). 

Het instrument is ontwikkeld, getest en bijgesteld in samenspraak met partners en deskundigen. 

2018.

Het instrument kan kosteloos worden gebruikt.